*Μαρίνα Τσίγκα
Οι τελευταίες εξελίξεις στο πρόβλημα των εξαρτήσεων από ουσίες κάνουν αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε την ενημέρωση, τη συζήτηση αλλά κυρίως τη δράση μας.
Το φαινόμενο της τοξικοεξάρτησης είναι ένα πολυπαραγοντικό κοινωνικό φαινόμενο. Πολυπαραγοντικό γιατί από τον πειραματισμό και τη δοκιμή μέχρι την εξάρτηση συνδράμουν πολλοί παράγοντες – ατομικοί, ψυχολογικοί, πολιτικοί, πολιτισμικοί, οικονομικοί, ιστορικοί – αλλά πάντα συντελείται μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια.
Εντάσσεται σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικοοικονομικό σύστημα το οποίο τελικά ορίζει τις συνθήκες παραγωγής, πώλησης αλλά και κατανάλωσης ναρκωτικών ουσιών.
Για να αναπτυχθεί η σχέση ενός ατόμου με τα ναρκωτικά – από την πρώτη επαφή μέχρι το τελικό στάδιο της εξάρτησης – επιδρούν και συνυπάρχουν διαλεκτικά δεμένοι τρεις βασικοί παράγοντες
- Το άτομο και η προσωπικότητα του
- Η ύπαρξη ουσιών
- Η κοινωνική στιγμή που το άτομο θα έρθει σε επαφή με την ουσία
Όλα αυτά όμως καθορίζονται από το κοινωνικό περιβάλλον, από το κοινωνικό – οικονομικό σύστημα μέσα στο οποίο ζουν και διαμορφώνονται τα παιδιά και οι νέοι.
Η διαμόρφωση της προσωπικότητας, τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ατόμου διαμορφώνονται ανάλογα με τις συνθήκες, μέσα στις οποίες αναπτύσσεται και έχουν άμεση σχέση με την ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων που επικρατούν.
Το κοινωνικοοικονομικό σύστημα επίσης είναι εκείνο που ορίζει τις συνθήκες παραγωγής, πώλησης αλλά και κατανάλωσης ναρκωτικών ουσιών. Που δημιουργεί τις συνθήκες ώστε να είναι σήμερα τόσο εύκολη η συνάντηση με την ουσία.
Φυσικά το κοινωνικό περιβάλλον είναι αυτό που διαμορφώνει τις προβληματικές καταστάσεις στην εργασία, στο σχολείο, στην παρέα, στην οικογένεια που όταν συμπέσουν με τα δύο προηγούμενα μπορούν να οδηγήσουν στην εξάρτηση.
Θα λέγαμε ότι η τοξικομανία εκφράζει μια βαθιά οικονομική και κατ’ επέκταση κοινωνική κρίση που διαχέεται σε όλα τα πεδία των σημερινών καπιταλιστικών κοινωνιών. Αντανακλάται στην εργασία, στον πολιτισμό, έναν πολιτισμό των lifestyle περιοδικών, της υποκουλτούρας και ναρκωκουλτούρας, κατευθυνόμενη κατεξοχήν στις νεαρές ηλικίες, αντανακλάται στην παιδεία και στο εκπαιδευτικό σύστημα των κοινωνικών ανισοτήτων, του διαχωρισμού των μαθητών σε καλούς και κακούς, στον ατομικισμό και στον ανταγωνισμό, στο σύστημα αξιών όπου οι αξίες της συλλογικότητας δίνουν τη θέση τους, σε θέσεις του τύπου «ο θάνατός σου η ζωή μου», στο κλείσιμο στον εαυτό, στη φυγή από τη πραγματικότητα. Αντανακλάται στην ποιότητα του ελεύθερου χρόνου της νεολαίας, όπου ο αθλητισμός, ο πολιτισμός και η ψυχαγωγία εμπορευματοποιούνται. Αντανακλάται στην οικογένεια, τον διαμεσολαβητή ανάμεσα στην κοινωνία και τον άνθρωπο.
Μια ολόκληρη νεολαία διαπαιδαγωγείται να μην σκέφτεται, να μην αγωνίζεται, να μην αντιδρά, να μην αναζητά λύσεις. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες δημιουργούνται αλλοτριωμένες ανάγκες και υπαρξιακά αδιέξοδα. Πολλές φορές η νεολαία βιώνει συναισθήματα φόβου, συναισθήματα ενός αφόρητου και βουβού ψυχικού πόνου. Την ίδια στιγμή, της αποδίδεται η ευθύνη της “ατομικής επιλογής” σε ένα σύστημα όμως που της έχει προδιαγράψει τη γκάμα των επιλογών και την γαλουχεί απλά να επιλέγει κάτι από αυτές και όχι να διεκδικεί τις πραγματικές, αναγκαίες επιλογές. Πόσο μπορεί τελικά η τοξικοεξάρτηση να είναι ατομική και όχι κοινωνική υπόθεση;
Η κατάσταση Σήμερα
- Ενίσχυση αιτιών – επιδείνωση όλων των πλευρών του φαινομένου
(σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με τις επίσημες Διεθνείς και Ευρωπαϊκές μελέτες έχουμε μια ραγδαία αύξηση της τοξικομανίας και πολυτοξικομανίας, δηλαδή της παράλληλης χρήση πολλών ουσιών από ένα άτομο.
Στοιχεία
Ενδεικτικά παραθέτουμε ορισμένα στοιχεία που αφορούν τους έφηβους μαθητές.
Σύμφωνα με την τελευταία πανελλήνια έρευνα για τη χρήση παράνομων ουσιών από τους 15-16χρονους μαθητές στην Ελλάδα του ΕΠΙΨΥ,
- Το 10,6%, ένας στους 9, 16χρονους μαθητές αναφέρει χρήση κάποιας παράνομης ουσίας τουλάχιστον μία φορά. (Ευρώπη 17,8)
- Το 9,1%,ένας στους 11 μαθητές αναφέρει χρήση κάνναβης τουλάχιστον μία φορά (Ευρώπη 16,5)
- Οι μισοί εξ αυτών (4,6%) επανέλαβαν τη χρήση της ουσίας ≥3 φορές
- Η αντίστοιχε έρευνα του 2010 που κάλυπτε τις ηλικίες 15 έως 19 ετών παρουσίαζε υψηλότερα ποσοστά:
- Ένας στους 7 μαθητές (15,2%) αναφέρει χρήση οποιασδήποτε παράνομης ουσίας έστω και μια φορά,
- Αυξάνεται διαχρονικά το ποσοστό των εφήβων που θεωρούν ≪ακίνδυνη≫ τη χρήση κάνναβης.
- Μείωση της ηλικίας έναρξης χρήσης, πειραματισμού στα 13,5 έτη
- Μεταξύ 1984 και 2011 έχει τριπλασιαστεί το ποσοστό των μαθητών που έχουν κάνει χρήση ναρκωτικών.
- Την τελευταία 10ετία έχουμε διπλασιασμό συστηματικής χρήσης κάνναβης σε μαθητές και έχει τριπλασιαστεί η χρήση ναρκωτικών στις μαθήτριες, ανοδική τάση.
- Οι μεταβολές σχετίζονται με τις αντιλήψεις των μαθητών για τη διαθεσιμότητα και την επικινδυνότητα των ουσιών.
Αντιναρκωτική πολιτική: πολιτική της μείωσης της βλάβης
Τα Κέντρα Πρόληψης και τα «στεγνά» θεραπευτικά προγράμματα του ΚΕΘΕΑυποστελεχώνονται και υποχρηματοδοτούνται;
Πρόληψη σε σχολεία
Στην Α’/βάθμια εκπαίδευση στο 2% των μαθητών
Στην Β’θμια εκπαίδευση στο 6% των μαθητών.
Προγράμματα πρόληψης ανύπαρκτα
Ας μην ξεχνάμε ότι η κρίση οξύνει τις αιτίες που οδηγούν στη χρήση.
Τα αποτελέσματα είναι είδη ορατά……
- Ανάγκη για αύξηση κοινωνικού ελέγχου
- Αξιοποίηση για καταστολή – άμβλυνση αντιστάσεων
- Αξιοποίηση νόμιμων μορφών σαν νέο πεδίο κερδοφορίας
Στόχος μέσα από τον αντιεπιστημονικό διαχωρισμό των ναρκωτικών σε σκληρά και μαλακά – η άμεση νομιμοποίηση της κάνναβης
Ξετυλίγεται σε διεθνές επίπεδο μια πρωτοφανής σε έκταση διαφημιστική καμπάνια για την κάνναβη και τις ευεργετικές ιδιότητες των προϊόντων της.
Στην Ελλάδα της κρίσης παρουσιάζεται σαν το μαγικό ραβδί που θα λύσει τα προβλήματα της οικονομίας. Ε! και για όσους δεν μπορέσουν επωφεληθούν οικονομικά, θα τους φτιάξει τη διάθεση…
Πρωταγωνιστές κυβερνητικά στελέχη, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο, γνωστοί συλλόγους και ΜΚΟ.
- bazzar (στον Σταθμό Μετρό Συντάγματος και στη δημοτική αγορά Κυψέλης)
- «Διεθνής Εμπορική Έκθεση Balkannabis Expo»
- η Διημερίδα “YES WE CAN-NABIS” της Νεολαίας του Σύριζα με θέματα:
«Ο ρόλος της βιομηχανικής κάνναβης στο νέο μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης»
«Το δικαίωμα στο φάρμακο και η αξιοπρεπής πρόσβαση των ασθενών στη θεραπεία»
«Η απαγόρευση του ‘‘δαίμονα’’ και ο δαίμονας της απαγόρευσης: Μια συζήτηση για την ψυχαγωγική κάνναβη»
- Πρόσφατα καταστήματα πώλησης προϊόντων, αυτόματοι πωλητές κλπ
Από δημοσιεύματα της εφημερίδας «ΑΥΓΗ»
- Ειδικοί του κλάδου και οικονομικοί αναλυτές έδωσαν το “παρών” στο συνέδριο CannaVest της Εθνικής Ένωσης Βιομηχανίας της Κάνναβης στη Βοστώνη. Ενδεικτικές της δυναμικής του κλάδου είναι οι εκτιμήσεις της BDS Analytics ότι ο τζίρος στην παγκόσμια αγορά από 12,2 δισεκατομμύρια δολάρια εφέτος θα φτάσει τα 32 δισ. το 2022 (τα 22 δισ. στις ΗΠΑ) .
- … “γκουρού” των αγορών προβλέπουν ότι η… ανάπτυξη θα έλθει περισσότερο από την κατανάλωση της ευφορικής κάνναβης και λιγότερο από την ιατρική.
- Σε συνέντευξη ο κ. Μπάμπης λέει:
«Πουλάω προϊόντα σε ανθρώπους που θέλουν να ηρεμήσουν και να φτιάξουν την ποιότητα ζωής τους. .. Ένας άνθρωπος που έχει πάρα πολύ άγχος και θέλει να γυρίσει σπίτι και να ηρεμήσει ….. μπορεί να πάρει …
…τώρα έχουν βγει επίσης καινούρια βρώσιμα προϊόντα, όπως τσίχλες και σοκολάτες, θα τα φέρω και αυτά σε λίγο καιρό.
…και σιγά σιγά θα βγαίνουν πολύ πιο ευφάνταστοι τρόποι. Όπως ζελεδάκια για τα παιδάκια, ώστε να είναι πιο ευδιάθετα και δημιουργικά».
Όλη αυτή η δραστηριότητα συνοδευόμενη από πλήθος δημοσιευμάτων στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, παρ’ όλο που ανακυκλώνει παλιά επιχειρήματα χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, δημιουργεί συγχίσεις. Καταφέρνει να κερδίζουν έδαφος, κυρίως στους νέους, οι απόψεις για τις ευεργετικές ιδιότητες της κάνναβης και η αθώωσή της.
Στοιχεία για κάνναβη ΚΕΘΕΑ
- 22-28% θεωρούν πολύ ή αρκετά εύκολη την πρόσβαση σε κάνναβη και ηρεμιστικά. 10% εύκολη την πρόσβαση σε οπιούχα, κοκαΐνη και αμφεταμίνες.
- 7,8% Ελλήνων μαθητών θεωρεί τη συστηματική χρήση κάνναβης ακίνδυνη, 23% την περιστασιακή και 36,5% την δοκιμή.
- Το 2003 τα αντίστοιχα ποσοστά ήσαν: 1,5%, 10,7% και 22,6%.
- Το 34,2% όσων ζητούν για πρώτη φορά θεραπεία απεξάρτησης στη χώρα μας, είναι εξαρτημένοι από κάνναβη. (ΕΠΙΨΥ, 2017).
- Στην Ευρώπη το ποσοστό αυτό για άτομα κάτω των 20 ετών είναι 80%.
- 9/10 εφήβους και 1/4 ενήλικες που απευθύνονται στο ΚΕΘΕΑ αναφέρουν κύρια ουσία χρήσης την κάνναβη
Υπάρχει σχέδιο:
Νομιμοποίηση της βιομηχανικής κάνναβης – 2013
- της «φαρμακευτικής – 2017
- της ευφορικής ή ψυχαγωγικής ΗΠΑ, ΚΑΝΑΔΑΣ – ΕΥΡΩΠΗ
Ο Νόμος για τη φαρμακευτική κάνναβη παρουσιάστηκε σαν κοινωνική ευαισθησία: «Οι ασθενείς έχουν ανάγκη το φάρμακο και τη νόμιμη πρόσβαση σε αυτό»
Το επιχείρημα της διευκόλυνσης των ασθενών για τους οποίες υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένες ουσίες που περιέχονται στο φυτό της κάνναβης μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση, χρησιμοποιείται μόνο για να κεντρίσει τη κοινωνική ευαισθησία και να αμβλύνει τις αντιδράσεις.
Κατ αρχή πρέπει να διαχωρίσουμε η φυσική μορφή της κάνναβης από τα συνθετικά σκευάσματα που περιέχουν κάποια συστατικά της κάνναβης.
Συγκεκριμένες δραστικές ουσίες που απομονώνονται από την κάνναβη θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για φαρμακευτικούς, παρηγορητικούς σκοπούς σε περιπτώσεις που τα υπάρχοντα φάρμακα δεν επαρκούν.
Δεν έχει αποδειχθεί και δεν αναφέρεται από καμία έγκυρη επιστημονική πηγή ότι έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Βοηθούν στην αντιμετώπιση κάποιων συμπτωμάτων πχ πόνου, εμετού κλπ για τα οποία υπάρχουν άλλα φάρμακα…..
Για την ασφάλεια όμως των ασθενών πρέπει να αντιμετωπιστούν σα φάρμακα και να ακολουθηθούν όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι που θα καθορίσουν την ακριβή σύνθεσή τους, τις ενδείξεις χρήσεις τους κλπ.
Οι ασθενείς που παρόλα αυτά τα επιλέγουν, μπορούσαν και μέχρι σήμερα να προμηθευτούν τα φαρμακευτικά σκευάσματα της κάνναβης, δωρεάν μέσα από τη συγκεκριμένη διαδικασία του ΕΟΦ. Εδώ βέβαια ανοίγει ένα άλλο μεγάλο θέμα, η ανεπάρκεια του Εθνικού Συστήματος Υγείας, που όμως αποτελεί περιεχόμενο μιας άλλης συζήτησης και κυρίως άλλων διεκδικήσεων και αγώνων.
Δεν υπάρχει φυσική ακίνδυνη κάνναβη, δεν υπάρχει ιατρική – φαρμακευτική, ακόμα περισσότερο δεν υπάρχει θεραπευτική κάνναβη.
Η φυσική κάνναβη δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί καθαυτή ως φαρμακευτική – θεραπευτική ουσία.
Με πρόσχημα τη «θεραπευτική κάνναβη» στοχεύουν να διαμορφωθεί, στη συνείδηση της κοινωνίας, ανοχή απέναντι στο κοινωνικό φαινόμενο των ναρκωτικών, ώστε να είναι έτοιμο το έδαφος για τη νομιμοποίηση ουσιών που οδηγούν στην τοξικοεξάρτηση.
Η διαθεσιμότητα, η προσβασιμότητα και η κοινωνική αποδοχή μιας ουσίας είναι παράγοντες που αυξάνουν τη χρήση της και αυτό ισχύει και με την κάνναβη.
Τα στοιχεία από τη χώρα μας αλλά και διεθνώς φανερώνουν ότι όπου νομιμοποιήθηκε είτε για «θεραπευτικούς», είτε για «ψυχαγωγικούς» σκοπούς είχαμε αύξηση της χρήσης ναρκωτικών ουσιών, άνοδο της χρήσης κάνναβης τόσο στον μαθητικό, όσο και στο γενικό πληθυσμό, αύξηση της εξάρτησης από κάνναβη με συνεχή αύξηση του Δείκτη Αίτησης Θεραπείας από κάνναβη, μείωση της ηλικίας πρώτης επαφής με τα ναρκωτικά και πειραματισμό με κάνναβη πριν τα 14 έτη.. Πριονίζονται έτσι τα θεμέλια κάθε προσπάθειας για ουσιαστική και αποτελεσματική πρόληψη.
«Σκληρά» και «Μαλακά»
Οι ουσίες ανάλογα την χημική τους σύνθεση και το αποτέλεσμα που διαμορφώνουν στον οργανισμό διαχωρίζονται, αλλά όλες προκαλούν ανοχή και εξάρτηση που μπορεί να είναι σωματική, ψυχολογικά ή και τα δύο.
Είναι επικίνδυνη η αντίληψη ότι υπάρχουν σκληρά και μαλακά ναρκωτικά. Εξάλλου οι αιτίες που στρέφουν τους νέους στα ναρκωτικά είναι οι ίδιες και αυτές μαζί με την ανοχή και την εξάρτηση που προκαλεί η ουσία της πρώτης δοκιμής οδηγούν στην αύξηση της χρήσης.
Τα ναρκωτικά είναι ναρκωτικά λόγω της επίδρασης που έχουν στον οργανισμό και της εξαρτητικής σχέσης που διαμορφώνει ο άνθρωπος με αυτά και όχι λόγο της ονομασίας τους, του τρόπου παρασκευής τους, της άμεσης ή πιο σταδιακής επίδρασης τους. Με διαχωρισμό τους σε σκληρά και μαλακά επιχειρείται η αθώωση των λεγόμενων μαλακών. Το πόσο αθώα ναρκωτικά υπάρχουν το απαντούν τα ίδια τα στοιχεία που δείχνουν ότι και στην ΕΕ και στη χώρα μας, ο 1 στους 3 που ζητά βοήθεια για θεραπεία είναι εξαρτημένος από κάνναβη.
Η κάνναβη είναι ναρκωτικό που δρα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, με υψηλό κίνδυνο κατάχρησης και εξάρτησης, που προκαλεί βλάβες σε όλα τα βασικά συστήματα του οργανισμού: στον εγκέφαλο, στο αναπνευστικό, ανοσοποιητικό, αναπαραγωγικό σύστημα.
Ιδιαίτερα ανησυχητικές είναι οι επιπτώσεις που σχετίζονται με τις γνωσιακές και ψυχικές λειτουργίες.
Αποποινικοποίηση – Ελεύθερη επιλογή
Η χρήση ναρκωτικών είναι μια ατομική επιλογή;
Καταρχήν ο άνθρωπος ως κοινωνικό ον, έχει κοινωνική ζωή και οι επιλογές του ανεξάρτητα από τον αντίκτυπο που έχουν στον ίδιο του τον εαυτό, έχουν διαμορφωθεί μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια. Και ειδικά σε μια κοινωνία που βασικό χαρακτηριστικό της είναι οι κοινωνικές ανισότητες δεν υπάρχουν επιλογές ανεπηρέαστες.
Πως μπορούμε σήμερα να μιλάμε για ελεύθερη ατομική επιλογή των νέων; Όταν προσπαθούν να χαράξουν το μέλλον τους σε ένα σύστημα που τους έχει προδιαγράψει τη γκάμα των επιλογών και τους γαλουχεί απλά να επιλέγουν κάτι από αυτές και όχι να διεκδικούν τις επιλογές που έχουν πραγματικά ανάγκη;.
Θέλουν τη νεολαία παραδομένη στα ναρκωτικά, απαθή και ανίκανη να αντισταθεί και να παλέψει για τα δικαιώματά της στη μόρφωση, στη δουλειά, στην πραγματική ψυχαγωγία. Θέλουν τη νεολαία να κινείται στο περιθώριο της ζωής, ώστε να είναι ακίνδυνη για το σύστημα και αμέτοχη σε ό,τι σχεδιάζεται για το παρόν και το μέλλον της.
Χώροι εποπτευόμενης χρήσης ναρκωτικών ουσιών θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα με ψήφιση νόμου με τη σύμπνοια κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Τι είναι; Ουσιαστικά το κράτος θα παρέχει το χώρο στο χρήστη ώστε να κάνει νόμιμα χρήση οποιασδήποτε ναρκωτικής ουσίας που θα φέρνει ο ίδιος. Το επιστημονικό προσωπικό θα παραβρίσκεται ως θεατής στη χρήση, θα δίνει συμβουλές ώστε αυτή να είναι «ασφαλής», θα παρεμβαίνει άμεσα σε περίπτωση ανάγκης ώστε να περιοριστούν οι θάνατοι.
Ποιος είναι όμως αυτός που μπορεί να ελέγξει το θάνατο όταν την ίδια στιγμή προσφέρει χώρο σε αυτόν; Ακόμα και αν ελεγχθεί ο αριθμός των θανάτων μέσα στο συγκεκριμένο χώρο, τί γίνεται έξω από αυτόν; Τί γίνεται με τον ψυχικό και κοινωνικό θάνατο που ούτως ή άλλως συνοδεύει τη χρήση;
Θα λύσουν το πρόβλημα; Όχι μόνο δεν θα δώσουν λύσεις, αλλά θα ενθαρρύνουν τη χρήση, θα μειώσουν το κίνητρο για θεραπεία, θα νομιμοποιήσουν στη συνείδηση της νέας γενιάς την ύπαρξη και χρήση ναρκωτικών ουσιών.
Στόχος τους είναι να γκετοποιηθούν οι χρήστες, να μην είναι ορατοί στις πιάτσες, να ”καθαριστεί” το Κέντρο της Αθήνας προκειμένου να καταστεί τουριστικά θελκτικό. Να διευκολυνθούν οι επενδύσεις των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων.
Ήδη από τη δεκαετία του 1990 έχουν λειτουργήσει τέτοιοι χώροι σε πολλές χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ, στον Καναδά και την Αυστραλία. Όμως το Διεθνές Συμβούλιο Ελέγχου των Ναρκωτικών (INCB) επισημαίνει συχνά ότι η λειτουργία τους δε συνάδει με τις διεθνείς συμβάσεις για την καταπολέμηση των ναρκωτικών. Ακόμα και από τα στοιχεία που δίνει η κυβέρνηση της Ολλανδίας προς το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών, δεν προκύπτει ότι αυτό το μέτρο είναι αποτελεσματικό για τη μείωση της χρήσης ή για τη μείωση των θανάτων από ηρωίνη. Στη χώρα αυτή, παρατηρείται σταθερά αύξηση της χρήσης ηρωίνης, τάση που είναι ανοδική εδώ και δεκαετίες και συμβαδίζει με την «αντιαπαγορευτική» πολιτική της για την κάνναβη. Επίσης, από τα στοιχεία που δίνει για τα «shooting rooms» (που ομοιάζουν με τους χώρους εποπτευόμενης χρήσης ναρκωτικών) φαίνεται ότι δεν υπάρχει τάση ένταξης χρηστών σε πρόγραμμα θεραπείας.
Έκθεση ΟΗΕ 2018
- Η επιδημία υπερβολικής δόσης οπιοειδών επιδεινώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2017 με περισσότερους από 70.000 θανάτους από υπερβολική δόση, αύξηση της τάξης του 10% σε σχέση με το 2016.
- Στην Αυστραλία οι θάνατοι που σχετίζονται με τα ναρκωτικά βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, ενώ οι περισσότερες χώρες δεν έχουν υπογράψει τις διεθνείς συμβάσεις.
Οι συγκεκριμένοι σχεδιασμοί είναι ενταγμένοι στην πολιτική της “μείωσης της βλάβης”, που επικεντρώνει στην αντιμετώπιση των δευτερογενών προβλημάτων που δημιουργεί η χρήση. Δεν αντιμετωπίζουν την ίδια τη χρήση ως πρόβλημα.
Τελικά, πρέπει να θέσουμε το βασικό ερώτημα: τι έχει γίνει μέχρι τώρα για τους χρήστες «υψηλού κινδύνου» που επικαλείται η κυβέρνηση;
Τί γίνεται με την υποχρηματοδότηση των προγραμμάτων στο δρόμο (street work);
Τι γίνεται με τα Κέντρα Άμεσης Πρόσβασης («στέκια»), δηλαδή τους χώρους ελεύθερους από ουσίες,
Πού είναι το ενδιαφέρον του Υπουργείου Υγείας για τη πρόληψη και τη θεραπεία, όταν τα Κέντρα Πρόληψης και τα θεραπευτικά προγράμματα υποστελεχώνονται και υποχρηματοδοτούνται;
Το ΕΣΥΝ, βασιζόμενο σε επιστημονικές μελέτες και στη διεθνή αλλά και την εγχώρια εμπειρία, εκτιμά ότι ο εξαρτημένος μπορεί να βοηθηθεί στην απόφαση να αλλάξει τη ζωή του και να απαλλαγεί από τα ναρκωτικά, μόνο όταν κύριος στόχος είναι η παρακίνησή του και η προετοιμασία του για απαλλαγή από κάθε εξαρτησιογόνο ουσία.
Αυτός ο στόχος υποσκάπτεται, όταν το ίδιο το κράτος διαμορφώνει «ταυτότητα» στο χρήστη, εντάσσοντάς τον σε συγκεκριμένους χώρους και περιθωριοποιώντας τον ακόμα περισσότερο.
Οι «χρήστες υψηλού κινδύνου», που επικαλείται η κυβέρνηση, δεν είναι ένας στατικός πληθυσμός. Τροφοδοτείται συνέχεια από νέους ανθρώπους, όσο παραμένουν οι αιτίες που οδηγούν στη χρήση, όσο δεν εφαρμόζεται αντιναρκωτική πολιτική με ενιαία φιλοσοφία στην πρόληψη, θεραπεία και κοινωνική επανένταξη.
Ο λαός και η νεολαία δεν πρέπει να συμβιβαστούν με τη διάδοση των ναρκωτικών και με κανένα μέτρο που αναπαράγει τη διάδοση του φαινομένου. Οι νέοι άνθρωποι δεν έχουν έλλειψη από «χώρους για να σουτάρουν ηρωίνη», έχουν ανάγκη από χώρους για να μορφωθούν, να αθληθούν, να εκφραστούν πολιτιστικά. Η νεολαία έχει ανάγκη από χώρους που θα ενισχύουν την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς και όχι χώρους που θα αποδέχονται την αποχή της από τη ζωή.
Το ΕΣΥΝ σας καλεί να παλέψουμε μαζικά και οργανωμένα για:
- Αντιναρκωτική πολιτική με τη δημιουργία αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν Ενιαίου Φορέα Πρόληψης-Θεραπείας-Κοινωνικής Επανένταξης.
- Στήριξη και αύξηση των «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων ως το κύριο μοντέλο θεραπείας.
- Να ενισχυθεί ο ρόλος των Κέντρων Πρόληψης. Να εφαρμοστούν προγράμματα εκπαίδευσης για τις εξαρτήσεις σε όλες τις σχολικές βαθμίδες, στη τριτοβάθμια εκπαίδευση και στα στρατόπεδα.
- Μέτρα για την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής, μέτρα για την προστασία των ανέργων και των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων. Ενίσχυση της δωρεάν αθλητικής και πολιτιστικής δραστηριότητας των νέων ανθρώπων.
- Προγράμματα έγκαιρης παρέμβασης απευθυνόμενα στους νέους που πειραματίζονται με τις ουσίες.
- Πολλαπλασιασμό των κέντρων ενημέρωσης, των προγραμμάτων δράσης στο δρόμο, των κέντρων υποστήριξης χρηστών με κρατική χρηματοδότηση.
- Να σταματήσει κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα ιδιωτικών φορέων και ΜΚΟ στους τομείς της Πρόληψης και της Απεξάρτησης.
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΑ ΨΑΧΝΕΙΣ ΤΗ ΦΥΓΗ
ΣΚΕΨΟΥ-ΟΝΕΙΡΕΨΟΥ-ΠΑΛΕΨΕ
*Η ομιλία πραγματοποιήθηκε σε σύσκεψη με τα μέλη του Συνδικάτου, από την Μαρίνα Τσίγκα,
εκπαιδευτικό, πρόεδρο της γραμματείας του ΕΣΥΝ