«Η τοξικοεξάρτηση στη νεαρή ηλικία» ήταν το θέμα της ημερίδας που συνδιοργάνωσαν το ΕΣΥΝ και η Ομοσπονδία Γονέων Αττικής και πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 20/3/2016 στην αίθουσα εκδηλώσεων ΑΝ. ΤΡΙΤΣΗΣ του Δ. Αθηναίων, με τη συμμετοχή μαθητών, γονιών , εκπαιδευτικών, εκπροσώπων της ΟΓΕ, παραρτημάτων του ΕΣΥΝ, της Ε’ ΕΛΜΕ Αθήνας, του Συλλόγου Οικογένειας του θεραπευτικού προγράμματος του ΚΕΘΕΑ «ΝΟΣΤΟΣ».
«Να σκεφτούμε ποιοι έχουν συμφέρον από μια κοινωνία με ελεύθερα ναρκωτικά. Αυτοί που μας ετοιμάζουν μαύρο μέλλον (…). Οι γονείς γνωρίζουμε καλά ότι δεν υπάρχουν “καλά” και “κακά” ναρκωτικά, δεν υπάρχει ούτε ένας γονιός που να θέλει να δώσει στο παιδί του τα υποτιθέμενα “ακίνδυνα” ναρκωτικά. Οι Ενώσεις Γονέων να ανοίξουν τη συζήτηση με όλα τα σχολεία της περιοχής τους», υπογράμμισε μεταξύ άλλων στο χαιρετισμό του ο Δημήτρης Διοΐλης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων . Ενώ ο πρόεδρος της ΑΣΓΜΕ, Δημήτρης Λάμπρου, επισήμανε ότι «ο διαχωρισμός των ναρκωτικών σε “σκληρά” και “μαλακά” αφαιρεί φόβους, ενοχές, αντανακλαστικά που κρατούν ένα νέο μακριά από τα ναρκωτικά». Τις αμέτρητες δυσκολίες που έχουν να αντιμετωπίσουν οι μαθητές κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, το ποσοστό εργαζόμενων μαθητών που μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο και άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στη χρήση, σκιαγράφησε μέσα από το χαιρετισμό του ο εκπρόσωπος του Συντονιστικού Αγώνα Σχολείων Αθήνας και μαθητής στη Σιβιτανίδειο Βαγγέλης Μιχαηλίδης, τονίζοντας την «ανάγκη δράσης για μια καλύτερη κοινωνία».
Για την κοινωνική προέλευση του φαινομένου της τοξικοεξάρτησης και πίσω απ’ αυτό τον τρόπο δημιουργίας της προσωπικότητας και κατ’ επέκταση της ανθρώπινης συμπεριφοράς μίλησε η Ιλιάνα Ναζεντιάδου, ψυχολόγος και μέλος του ΔΣ του ΕΣΥΝ, προσεγγίζοντας το θέμα από το γεγονός ότι η προσωπικότητα συνιστά μια ολοκληρωμένη κοινωνική ποιότητα, που το άτομο κατακτά μέσα από τη δραστηριότητα και τη συμμετοχή του στις κοινωνικές σχέσεις κι όχι με παρθενογένεση. «Ετσι και στο φαινόμενο της τοξικοεξάρτησης, πρέπει να λάβουμε υπόψη τις κοινωνικές σχέσεις μέσα στις οποίες αυτό διαμορφώνεται. Η τοξικοεξάρτηση συνιστά ακραία μορφή αλλοτρίωσης του ανθρώπου, δεδομένου του ότι απομακρύνει τον άνθρωπο από τις πραγματικές του ανάγκες, πόσο μάλλον από τη διεκδίκησή τους, απομακρύνει τον άνθρωπο από το ίδιο το κοινωνικό γίγνεσθαι, εφόσον η ουσία ορίζει την ίδια του την ύπαρξη αλλά και τις σχέσεις του με την κοινωνία», είπε χαρακτηριστικά η Ιλ. Ναζεντιάδου, αναπτύσσοντας τη θεματική ενότητα που αφορά: «Το κοινωνικό φαινόμενο των ναρκωτικών».
Σε πρακτικά ζητήματα που ενδιαφέρουν άμεσα τους γονείς εστίασε η Λεμονιά Φακάρου, ψυχολόγος και θεραπεύτρια στο ΚΕΘΕΑ, ξεδιαλύνοντας μύθους και πραγματικότητες που αφορούν τα ναρκωτικά, τόσο ως προς την αιτιολογία της χρήσης όσο και ως προς τις επιπτώσεις, το προφίλ του χρήστη, αλλά και τη δυνατότητα απεξάρτησης και τις πολιτικές κατά των ναρκωτικών. Μιλώντας για τους προστατευτικούς παράγοντες (δηλαδή τους τρόπους που μπορούν να αξιοποιηθούν ως μέτρα θωράκισης απέναντι στο πρόβλημα) που αφορούν την οικογένεια, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ξεκάθαροι ρόλοι, ξεκάθαρα όρια, ειλικρινείς σχέσεις, ελεύθερη διακίνηση συναισθημάτων, ουσιαστική επικοινωνία, οι γονείς μέσα από τη δράση και τη στάση ζωής τους να είναι πρότυπα για τα παιδιά τους».
Για το ρόλο της πρόληψης στη σχολική κοινότητα μίλησε η Μαρίνα Σαραντέα – Τσίγκα, εκπαιδευτικός και πρόεδρος του ΕΣΥΝ, προτείνοντας δράσεις πρόληψης στις οποίες μπορούν να προχωρήσουν τα συλλογικά όργανα των γονιών , Σύλλογοι Γονέων , Ενώσεις κ.ά. Σημείωσε ότι το πρόβλημα των εξαρτήσεων αφορά και ευαισθητοποιεί πολλούς και μπορεί να γίνει αφετηρία και για γενικότερη συνεργασία. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στην ανάγκη κάθε Σύλλογος Γονέων να επιδιώξει ουσιαστική συνεργασία με το 15μελές μαθητών και με το σύλλογο καθηγητών σε δράσεις πρόληψης. Να οργανώσει μαζί τους ενημερωτικές συναντήσεις των μελών του και να καλέσει ειδικούς σε ζητήματα όπως αλκοόλ, ναρκωτικά, διαδίκτυο κ.ά. Να τους ζητήσει και να βοηθήσει στην οργάνωση της ενημέρωσης όλων των μαθητών. Να συμβάλει ώστε να ανοίξει η πόρτα του σχολείου στο ΕΣΥΝ. Να οργανώσει μαζί με τους μαθητές και τους καθηγητές εκδηλώσεις αλληλεγγύης για τους συμμαθητές τους που δοκιμάζονται. Να συμμετέχει σε δράσεις αλληλεγγύης στους πρόσφυγες που οργανώνουν μαζικοί φορείς κάθε περιοχής. Να ενημερώσει τους μαθητές για τα λαϊκά φροντιστήρια που λειτουργούν στις γειτονιές και να προτρέψει και τους καθηγητές να συμμετέχουν. Να πάρει πρωτοβουλίες για τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων και αθλητικών συναντήσεων. «Ολοι μας χρειαζόμαστε ένα όνειρο, ένα όραμα που θα κάνει τη ζωή μας πιο ενδιαφέρουσα. Πόσο μάλλον τα παιδιά που ζουν σ’ έναν κόσμο όπου καθημερινά συνθλίβονται αξίες και ιδανικά. Σπουδαίος και σημαντικός επομένως ο ρόλος μας σαν καθοδηγητές, εμπνευστές και συμπαραστάτες», είπε η πρόεδρος του ΕΣΥΝ.
Σκιαγραφώντας το προφίλ του έφηβου μαθητή που πειραματίζεται με τις ουσίες, ο Παναγιώτης Κατηφές, κοινωνιολόγος και γραμματέας του ΕΣΥΝ, απάντησε σε ερωτήματα όπως τι ωθεί ένα νέο άνθρωπο στα ναρκωτικά, επισημαίνοντας ότι η μονοδιάστατη προσέγγιση του φαινομένου των ναρκωτικών αποσκοπεί στο να αποκοπεί η μελέτη και κυρίως ο αγώνας απέναντι στις κοινωνικές ρίζες που το γεννούν. Παρουσίασε ενδιαφέροντα στοιχεία από τη χρήση ναρκωτικών στη χώρα μας, που επιβεβαιώνουν την ανάγκη γρήγορων κι αποτελεσματικών αντανακλαστικών από το εργατικό και λαϊκό κίνημα (ενδεικτικά αναφέρουμε: 6 στους 10 εξαρτημένους ζούσαν σε μακροχρόνια ανεργία πριν τη χρήση, σήμερα η ανεργία στις νέες ηλικίες ξεπερνά το 60%. Το 2012 οι νομοί Εβρου – Καστοριάς – Πιερίας ήταν οι νομοί με τη μεγαλύτερη αύξηση της χρήσης στους εφήβους και παράλληλα οι νομοί με τη μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας στους νέους). Μίλησε για τα στάδια της χρήσης (από το στάδιο του πειραματισμού μέχρι της εξάρτησης) και ανέλυσε στοιχεία σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών στους μαθητές στη χώρα μας, στην Αττική, διεθνή στοιχεία και συγκρίσεις.
